Over Het gedicht
.broodkruim
we laten achter om vooruit gestuwd te worden
ontwaren nieuwe versies van onszelf achter de onrust van een horizon
grondstof om de afstand die wij werden te dichten
wat overblijft is de lach, een doffe herinnering
een echo in de krommingen van een eclectische bouwzucht
ik beloof je dit:
wat ik liefheb, breek ik in tweeën om het met je te delen,
maar ik wacht niet
wat ik achterlaat stuwt mij voorwaarts
met de heimwee naar een toekomst die ik nog niet thuis kan noemen.
Dean Bowen
Beluister de voordracht van .broodkruim door Dean Bowen:
of bekijk en beluister de productie door Bier en Brood en de voordracht door Dean Bowen:
Bowen zegt over zijn gedicht .broodkruim:
Het gedicht is een inversie van het idee dat alles wat we achterlaten om te groeien als mens, als een spoor van broodkruimels achter ons ligt als ware het een route om terug te vinden wie we eens waren. Iedere stap vooruit erodeert de versie van onszelf die we voorheen als onszelf herkende, maar dit zou niet een rouwig proces moeten zijn. Feitelijk roept het gedicht op om de potentie van hetgeen dat in het verschiet ligt te herkennen of erkennen als wie we aan het worden zijn. Daarbij in acht nemend dat er in ons de behoefte schuilt dat pad niet in ons eentje te bewandelen, maar met zij die wij koesteren en liefhebben. Wetende dat lang niet alle relaties duurzaam genoeg zullen zijn om deze weg te overleven.
De dichter Dean Bowen
Bowen is een geëngageerd schrijver en performer. Hij publiceerde de bundels Bokman (2018) en Ik vond geen spoken in Achtmaal (2020), en werd voor zijn debuut genomineerd voor de C. Buddingh’ prijs. In 2019 volgde de benoeming tot stadsdichter Rotterdam 2019-2020.
Hij zet poëzie in om de rol die samengestelde identiteit speelt in onze maatschappij te onderzoeken en om ‘die meerstemmigheid te kunnen vangen’. (bron website Bowen) Hij heeft een achtergrond in Spoken Word en zoekt de grenzen van de taal op ‘en het grensgebied op tussen de traditionele letteren en de spoken word; ik ben een hip hop kid.’ (bron: artikel 2019 Marco Martens, website HIJS.)
Selectie Dean Bowen
Het bruggedicht van Bowen (1984) stond sinds eind 2017 op de verlanglijst van de producerende stichting de Zoek naar Schittering, toen hij als grote belofte werd geselecteerd door de poëzieselectiecommissie. Hij werd al benaderd nog voor de publicatie van zijn bundels ,zijn nominatie voor de C. Buddingh’ prijs en de benoeming tot stadsdichter Rotterdam. Maar eerst werden de bruggedichten aan de Mathenesserbrug en Parkhavenbrug gerealiseerd. Bowen schreef zijn gedicht voor de Beukelsbrug in 2020, tijdens de coronapandemie.
bruggedicht onderdoorgang Spangensekade, Beukelsbrug
Er is voor dit bruggedicht gekozen voor de onderdoorgang van de Beukelsbrug aan de Spangense kade. Dean Bowen schreef het derde bruggedicht voor Rotterdam.
Bowen wilde tijdens zijn stadsdichterschap een breed publiek aanspreken door beeld en woord aan elkaar te verbinden en liet daarom zijn stadsgedichten verfilmen (‘Tussen de zinnen in’, door Rauwkost Collective i.s.m. OPEN Rotterdam/Bibliotheek Rotterdam).
Dezelfde wens en nieuwsgierigheid naar de combinatie van woord en beeld leidde in 2017 tot de keuze van De Zoek naar Schittering om het bruggedicht hier als muurschildering uit te voeren in een combinatie van poëzie met street art. De brugpijlers van ruim 23 meter breed lenen zich er perfect voor. Bij de route naar VAN NELLE fabriek en het Kasteel van SPARTA, waar de Spangesekade overgaat in de Schuttevaerweg, onder de brug door, wordt het, zeker bij normale omstandigheden, veel vaker gezien dan op de bruggeklep van de Beukelsbrug. Die gaat maar weinig open en het gedicht heeft dan een beperkte ‘zichtkans’ .
De ontwerper Bier en Brood
Jelmer Noordeman en Koen Harmsma vormen samen Bier en Brood en werken uitsluitend in zwart/wit. Ze vormen een Rotterdamse en internationaal opererende kunstenaarsduo. Naast veel muurschilderingen in Nederland is werk van het duo te zien in o.a. New York, Miami, Los Angeles en Honolulu. Het is de eerste keer dat ze een gedicht verwerken in een muurschildering.
Foto’s Bier en brood, bruggedicht en brug (c) Wim Barzilay.
visuele interpretatie van het gedicht .broodkruim
Het werk van Bier en Brood aan de Beukelsbrug is een visuele interpretatie van het gedicht .broodkruim van Dean Bowen. Je ‘leest’ het werk vanaf het gedicht aan de bruggepijler van links naar rechts, net als het gedicht. Naast de grote pijlerwand is een lagere tegenoverliggende wand onder een afsluitend hek bij het bruggehoofd in het ontwerp meegenomen en vormt zo tezamen een totaalbeeld.
Ode aan de stad
Het ontwerp noemden ze Een ode aan de stad. Omgeving en transformatie als uitgangspunt.
Vormgeving bruggedicht
In hun ontwerp lichtten Bier en Brood toe over de keuze van het bruggedicht aan de linkerzijde van de brugpijler:
“Door het gedicht sec te presenteren op een monoliet-achtige vorm krijgt het een monumentale plek binnen de schildering, waarbij het genoeg lucht heeft om in alle rust gelezen te worden, waarna de kijker verder kan kijken om de rest van het werk te interpreteren. Hierdoor wordt de kijker gedwongen met aandacht te lezen en te kijken.”
Uit het gesprek met Dean Bowen leiden zij af
“dat het gedicht een verwijzing is naar de altijd veranderende zelf en zijn omgeving, in dit geval de stad. Zoals een stad een bouwwerk is van laag op laag waarin de voorgaande lagen langzaam veranderen en zich nieuwe complexere constructies aandienen. Dit gegeven is ingezet om de vorm van de beeldtaal telkens uit te breiden tot het grid van de stad ontstaat. Het grid rijmt met het grid van het hek. De schildering geïntegreerd op deze manier in zijn omgeving. Door de kadering, diepte suggestie en herhalende vormen wordt de volledige omgeving opgenomen in de visuele wereld van het gedicht.”
In het ontwerp verwoorden zij hun keuzes oa op basis van deel van de dichtregels:
een echo in de krommingen van een eclectische bouwzucht
“Het thema stad in het gedicht en de brug als verbindende factor van verschillende delen van de stad nodigt uit tot het verbinden van de locatie en het gedicht. Deze gegevens zijn gebruikt door de kaart als visueel element te introduceren. De Kaart, Rotterdam West, met midden boven de brug.
De kaart is een goed instrument om deze bouwzucht weer te geven. De golving laat het beeld rijmen met de poëzie.”
we laten achter om vooruit gestuwd te worden
“Abstracte simpele vormen die overvloeien in de complexe samenstelling van gebouwen. Vormen die in tweeën breken en steeds complexer worden, om uiteindelijk een stad te vormen en en de vormen weer verbinden in een herkenbaar beeld. De kaart wordt voortgestuwd door een abstracte vorm waaruit het is ontstaan. Twee werelden die worden verbonden door een visuele transitie/brug. De stad wordt weergeven als vormend organisme wat telkens transformeert in een nieuwe vorm.”
De brug Beukelsbrug
De Beukelsbrug is een stalen basculebrug over de Delfshavense Schie te Rotterdam. Van oorsprong was er een veerverbinding tussen de twee zijdes. De Beukelsbrug is in 1966 geopend en vormt de verbinding tussen Rotterdam West en Schiedam. De Beukelsbrug kruist behalve de Delfshavense Schie ook de Abraham van Stolkweg en de Spangesekade ongelijkvloers. De Beukelsbrug heeft 2×2 rijstroken voor het autoverkeer en een voetpad, dat aan beide zijden van de brug eindigt in een trap. De brug heeft een brede middenberm die ooit voor een tramverbinding is bedacht. Deze verbinding is echter nooit aangelegd. De brug heeft een groot brugwachtershuis, maar dat wordt tegenwoordig op afstand bediend. (bron Wikipedia)
Wim Quist
De brug, de bijzondere pijlers en het brugwachtershuis zijn ontworpen door Wim Quist. Wim Quist werkte toen bij de dienst Gemeentewerken; later zou hij met zijn eigen architectenbureau onder andere de ontwerpen voor het Maritiem Museum en de Schouwburg in Rotterdam maken. (Brugwachtershuisjes) In 1995 is het bureau van Quist samengevoegd met Architektenburo Wintermans tot Quist Wintermans Architekten. In 2010 heeft hij na een verschil van inzicht over de architectonische koers zijn betrokkenheid bij zijn architectuurbureau verbroken.
De Beukelsbrug was het tweede grote ontwerp in zijn oeuvre na een kleuterschool te Hardenberg ontwierp hij de brug aan de Beukelsdijk van 1959 – 1962. (bron)
Een achtergrond artikel over Wim Quist is hier te vinden en meer info hier.
Neorationalisme
Het werk van Quist kan volgens de website de Kunstbus beschouwd worden
“als een gave voortzetting van de Nieuwe Zakelijkheid en wordt ook wel aangeduid met Rationalisme. Zijn heldere, immaterieel aandoende vormentaal is gebaseerd op een zuivere toepassing van de eigentijdse bouwtechniek.”
Financiering en partners
Stichting de Zoek naar Schittering werkt voor dit bruggedicht samen met stichting Hip Hop in je Smoel (HIJS), bekend van street art en het festival ‘POW WOW’ in Rotterdam. Ook architectenbureau Quist Wintermans Architecten is betrokken geweest bij de totstandkoming van het bruggedicht.
Het bruggedicht onder de Beukelsbrug wordt gerealiseerd dankzij bijdragen van Gemeente Rotterdam, Pictoright Steunfonds, de J.E. Jurriaanse Stichting, CBK Rotterdam, Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen Rotterdam en samenwerking met de partners Doornbos Equipment BV en Hip Hop In Je Smoel / Rewriters 010.
gedicht aan reling Beukelsbrug aan Horvathweg
Er is door stichting Brugwachtershuisjes in 2018 een gedicht van Dirk Kroon in een ontwerp van Vos Broekema (bureau Voornaam Vos) gerealiseerd aan de reling van deze brug alias viaduct. Dat is aan de bovenzijde van de brug, langs de Horvathweg. Lees daarover hier meer.